خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از سه منبع غربی و منطقه‌ای نوشت که جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات محرمانه جاری بین روسیه و شورشیان حوثی یمن برای انتقال موشک‌های ضد کشتی به این گروه شبه‌نظامی میانجی‌گری کرده؛ تحولی که نشان‌دهنده تعمیق روابط تهران و مسکو است.

بنا به نوشته این خبرگزاری، هفت منبع آگاه اعلام کردند که روسیه هنوز برای انتقال موشک‌های یاخونت‌ــ با نام دیگر پی‌ــ۸۰۰ اونیکس (P-800 Oniks) تصمیمی ندارد اما میانجی‌گری برای این اقدام در جریان است.

 به گفته کارشناسان، دستیابی به موشک‌های پیشرفته روسیه برای گروه شبه‌نظامی حوثی‌های یمن این فرصت را فراهم می‌کند تا با دقت بیشتری به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ حمله کند و سطح تهدیدها را علیه کشتی‌های جنگی اروپا و آمریکا در منطقه بالا ببرد.

وال استریت ژورنال در ماه ژوییه، گزارش داده بود که روسیه در حال بررسی ارسال این موشک‌ها است اما نقش جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان واسطه این معامله قبلا گزارش نشده بود.

حوثی‌های یمن از ماه نوامبر با ادعای حمایت از فلسطینی‌ها در جنگ غزه، بارها با هواپیماهای بدون سرنشین و موشک به کشتی‌های عبوری از دریای سرخ حمله و تجارت جهانی را با مشکل مواجه کردند. این گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران تاکنون دست‌کم دو کشتی را غرق و یک کشتی را توقیف کرده‌ است.

ایالات متحده و بریتانیا در واکنش به مواضع حوثی‌ها حمله کردند اما نتوانستند حملات این گروه را متوقف کنند.

به نوشته رویترز، دو مقام منطقه‌ای آگاه می‌گویند که حوثی‌ها و روس‌ها دست‌کم دو بار در سال جاری در تهران با هم ملاقات کرده‌اند. به گفته آن‌ها، مذاکرات برای ارائه ده‌ها موشک که بردشان حدود ۳۰۰ کیلومتر است، در جلساتی که پیش‌بینی می‌شود هفته‌های آینده برگزار شوند، ادامه خواهد یافت.

روسیه پیش از این موشک‌های یاخونت را در اختیار حزب‌الله لبنان، تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران، هم قرار داده بود.

به گفته یکی از منابع آگاه، مذاکرات ارسال موشک پیشرفته روسی به حوثی‌ها در دولت ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری سابق ایران، آغاز شد. یک منبع اطلاعاتی غربی در این زمینه گفت: «روسیه در حال مذاکره با حوثی‌ها برای انتقال موشک‌های ضد کشتی مافوق صوت یاخونت است. ایرانی‌ها در مذاکرات میانجی‌گری می‌کنند اما نمی‌خواهند نامی از آن‌ها برده شود.»

محمد عبدالسلام، سخنگوی رسمی حوثی‌های یمن، با انکار این موضوع به رویترز گفت: «ما از آنچه شما اشاره کردید، اطلاعی نداریم.» با این حال یک مقام ارشد آمریکایی هم تایید کرد که روسیه در حال بحث در مورد تامین موشک برای حوثی‌ها است که «اقدامی بسیار نگران‌کننده» است.

در بحبوحه جنگ روسیه و اوکراین، مسکو و تهران روابط نظامی‌شان را تقویت کرده‌اند. ایالات متحده اوایل ماه جاری اعلام کرد که جمهوری اسلامی تعدادی موشک‌ بالیستیک برای استفاده علیه اوکراین به روسیه منتقل کرده است.

به نوشته رویترز، سه منبع مطلع اعلام کردند که یکی از انگیزه‌های مسکو برای مسلح کردن حوثی‌های یمن این است که احتمالا دولت‌های غربی تصمیم خواهند گرفت به اوکراین اجازه دهند از سلاح‌هایی که در اختیار دارد، برای حمله به عمق بیشتری در خاک روسیه استفاده کند.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، در ماه ژوئن هشدار داده بود که مسکو می‌تواند تسلیحات دوربرد پیشرفته، مشابه آنچه ایالات متحده و متحدانش به اوکراین می‌دهند، برای دشمنان غرب در سراسر جهان ارسال کند.

یاخونت یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های ضدکشتی جهان به حساب می‌آید که به گونه‌ای طراحی شده که از سطح دریا و با سرعت بیش از دو برابر صوت عبور می‌کند تا شناسایی نشود.

فابیان هینز، کارشناس موشک‌های بالیستیک در موسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی، گفت که انتقال موشک‌های یاخونت روسیه به حوثی‌ها یک تغییر مهم برای امنیت منطقه خواهد بود. او گفت: «پی‌ــ‌۸۰۰ نسبت به موشک‌های بالیستیک و کروز ضدکشتی سامانه که حوثی‌ها تاکنون استفاده کرده‌اند، بسیار توانمندتر است»

هینز افزود: «حوثی‌ها با در اختیار داشتن چنین موشک‌هایی نه‌تنها می‌توانند آن‌ها را به سمت کشتی‌های جنگی ایالات متحده، بریتانیا و سایر کشتی‌های جنگی یا تجاری عبوری از دریای سرخ شلیک کنند، بلکه می‌توانند از آن به‌عنوان سلاح‌ در حمله زمینی به عربستان سعودی بهره بگیرند.»

سه منبع آگاه به رویترز گفتند که مقام‌های عربستان سعودی‌ نگرانی‌هایشان را در این زمینه مستقیم به روسیه منتقل کرده‌اند.

به گفته یک مقام ارشد آمریکایی، هیئتی از مقام‌های ایالات متحده تابستان امسال در سفر به عربستان سعودی، درباره مذاکرات روسیه و حوثی‌ها با همتایان سعودی خود گفت‌وگو کردند و واشینگتن این موضوع را با مسکو هم در میان گذاشت.